نماز جعفر طیار
| نیایش |
نماز جعفر طَیّار یا نماز تسبیح یا نماز حَبْوه از نمازهای مستحب است که به صورت دو نماز دو رکعتی خوانده می‌شود. در این نماز ۳۰۰ بار ذکر تسبیحات اربعه (سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ) تکرار می‌شود. پیامبر اکرم(ص) این نماز را پس از بازگشت جعفر بن ابی‌طالب از حبشه و به‌جهت قدردانی از زحماتش به‌عنوان هدیه به او تعلیم داد.
آمرزش گناهان و برآورده شدن حاجات از آثار ذکر شده برای نماز جعفر طیار است. برخی از عالمان دینی برای کارهای مهم و نیز تسریع در امر ازدواج، خواندن نماز جعفر طیار را توصیه کرده‌اند.
هدیه پیامبر به جعفر طیار
نماز تسبیح، نمازی است که پیامبر اکرم هنگام بازگشتِ جعفر بن ابی‌طالب از حبشه برای قدردانی از زحماتش، به عنوان هدیه به او آموزش داد؛ از این رو به نماز جعفر طیار مشهور شد. جعفر طیار، پسر عموی پیامبر، برادر امام علی(ع) و از نخستین افرادی بود که به پیامبر ایمان آورده بود. او سرپرستی گروهی از مسلمانان را برعهده داشت که به دستور پیامبر از مکه به حبشه مهاجرت کرده بودند.
این نماز بدین جهت که هدیه‌ای از جانب پیامبر(ص) به جعفر بود، نماز حَبوَه نیز گفته می‌شود.
چگونگی ادای نماز
نماز جعفر طیار به صورتِ دو نماز دو رکعتی با دو تشهد و سلام مستقل به ترتیب ذیل خوانده می‌شود.
- در ابتدای نماز، نیت نماز جعفر طیار کرده و در رکعت اول بعد از حمد سوره «اذا زلزلت»، در رکعت دوم پس از حمد سوره عادیات، در رکعت سوم پس از حمد سوره نصر و در رکعت چهارم پس از حمد «قل هو الله احد» خوانده می‌شود.
- در هر یک از رکعتها بعد از حمد و سوره، ۱۵ مرتبه ذکر تسبیحات اربعه «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ» و در رکوع هر رکعت همین ذکر ده مرتبه و پس از سر برداشتن از رکوع ده مرتبه و در سجده هر رکعت ده مرتبه و هنگام برداشتن سر از سجدهها نیز ده مرتبه این ذکر گفته می‌شود که در هر رکعت ۷۵ بار و در مجموع ۳۰۰ بار تکرار می‌شود.
| ذکر سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ | تعداد |
|---|---|
| پس از قرائت حمد و سوره | ۱۵ مرتبه |
| در رکوع | ۱۰ مرتبه |
| هنگام ایستادن پس از رکوع | ۱۰ مرتبه |
| در سجده اول | ۱۰ مرتبه |
| پس از سجده اول | ۱۰ مرتبه |
| در سجده دوم | ۱۰ مرتبه |
| پس از سجده دوم و قبل از تشهد | ۱۰ مرتبه |
- مستحب است در سجده دوم رکعت دوم، بعد از تسبیحات بگوید:
سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَالْوَقارَ ، سُبْحانَ مَنْ تَعَطَّفَ بِالْمَجْدِ وَتَكَرَّمَ بِهِ ، سُبْحانَ مَنْ لَايَنْبَغِى التَّسْبِيحُ إِلّا لَهُ ، سُبْحانَ مَنْ أَحْصىٰ كُلَّ شَىْءٍ عِلْمُهُ ، سُبْحانَ ذِى الْمَنِّ وَالنِّعَمِ ، سُبْحانَ ذِى الْقُدْرَةِ وَالْكَرَمِ ، اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِكَ ، وَمُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ كِتابِكَ ، وَاسْمِكَ الْأَعْظَمِ وَكَلِماتِكَ التَّامَّةِ الَّتِى تَمَّتْ صِدْقاً وَعَدْلاً ، صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ ، وَافْعَلْ بِى كَذا وَكَذا.
سپس به جای این عبارت (وَافْعَلْ بِى كَذا وَكَذا.) حاجت‌هایش را بگوید.
- علامه مجلسی در کتاب زاد المعاد از مفضل بن عمر از امام صادق(ع) دعایی را روایت کرده است که بعد از نماز جعفر در حال سجده برای برآورده شدن حاجات خوانده می‌شود.
- ای مفضل هر‌گاه تو را حاجتی ضروری بوده باشد نماز جعفر را بجای آور، بعد این دعا را بخوان و حوائج خود را از خدا طلب کن که برآورده می‌شود ان‌شاء الله تعالی.
پس از نماز دست‌ها را بلند کرده و خدا را اینگونه بخواند: «یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ...» تا نفس قطع شود، سپس «یا رَبّاهُ یا رَبّاهُ یا رَبّاهُ...» تا نفس قطع شود، سپس «رَبِّ رَبِّ رَبِّ...» تا نفس قطع شود، سپس «یا اَللّهُ یا اَللّهُ یا اَللّهُ...» تا نفس قطع شود، سپس «یا حَیُّ یا حَیُّ یا حَیُّ...» تا نفس قطع شود، سپس «یا رَحیمُ یا رَحیمُ یا رَحیمُ...» تا نفس قطع شود، سپس «یا رَحمانُ یا رَحمانُ یا رَحمانُ...» هفت مرتبه، «یا اَرحَمَ الرّاحِمینَ» هفت مرتبه. سپس بگوید: اَللَّهُمَّ إِنِّی أَفْتَتِحُ الْقَوْلَ بِحَمْدِک، وَ أَنْطِقُ بِالثَّنَاءِ عَلَیک، وَ أُمَجِّدُک وَ لَا غَایةَ لِمَدْحِک، وَ أُثْنِی عَلَیک وَ مَنْ یبْلُغُ غَایةَ ثَنَائِک وَ أَمَدَ مَجْدِک، وَ أَنَّی لِخَلِیقَتِک کنْهُ مَعْرِفَةِ مَجْدِک، وَ‌ای زَمَنٍ لَمْ تَکنْ مَمْدُوحاً بِفَضْلِک، مَوْصُوفاً بِمَجْدِک عَوَّاداً عَلَی الْمُذْنِبِینَ بِحِلْمِک، تَخَلَّفَ سُکانُ أَرْضِک عَنْ طَاعَتِک فَکنْتَ عَلَیهِمْ عَطُوفاً بِجُودِک، جَوَاداً بِفَضْلِک عَوَّاداً بِکرَمِک، یا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْمَنَّانُ ذُو الْجَلَالِ وَ الْإِکرَامِ
شیخ عباس قمی دستورالعمل ادای نماز جعفر طیار را در قسمت فضیلت و اعمال شب و روز جمعه و پس از نماز امام زمان(ع) در مفاتیح الجنان ذکر کرده است.
فضیلت و اوقات خواندن
در فضیلت نماز جعفر طیار گفته شده است برای برآورده شدن حاجات و آمرزش گناهان این نماز خوانده شود و تا گرفتن حاجت بر آن مداومت داشته باشند. برخی از عالمان دینی برای کارهای مهم و نیز تسریع در ازدواج، خواندن نماز جعفر طیار را توصیه کرده‌اند. خواندن این نماز در شب نیمه شعبان نیز در روایتی از امام رضا (ع) توصیه شده است. روز جمعه نیز از اوقات فضیلت این نماز است.
پانویس
- ↑ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۵۳؛ مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ص۳۲۰-۳۲۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۵۱
- ↑ ابن حجر، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۹۲.
- ↑ ابن حجر، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۹۲.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۲۵-۲۶.
- ↑ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۵۲.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۶۵.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۶۷.
- ↑ مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ص۳۲۳.
- ↑ قمی، مفاتیح‌الجنان، باب دوم اعمال سنه، ۱۳۸۴ش، ص۷۶.
- ↑ مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ص۳۲۱-۳۲۲.
- ↑ ، سایت تبیان.
- ↑ قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، اعمال شب نیمه شعبان
- ↑ قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، اعمال روز جمعه، نماز جعفرطیار
منابع
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، تحقیق عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۹۹۵م/۱۴۱۵ق.
- ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۹۹۰م/۱۴۱۰ق.
- اجلال گودرزی، زهرا، ، سایت تبیان، انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۳۹۲، مشاهده: ۱۸ اسفند ۱۳۹۸ش.
- حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل‌البيت(ع)، ۱۴۰۹ق.
- صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق.
- قمی، عباس، مفاتیح‌الجنان، باب دوم اعمال سنه، قم، مطبوعات دینی، ۱۳۸۴ش.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
- مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۲۳ق.